MILEWKO
Dodane przez parafia dnia July 22 2008 11:25:38
MILEWKO – niemieckie nazwy Milewken, Mieliwko (używana od 1760 roku).
Miejscowość ta już w XIII wieku należała do dóbr rycerskich i znajdowała się w powiecie kwidzyńskim. Na początku XV wieku stanowiła własność Dawida von der Mylwe, a od 1448 roku Detryka von der Mylwe. Przed 1570 rokiem stanowiła własność szlachecką. Pod względem kościelnym w XVI wieku należało już do parafii Nowe.
W 1772 roku należało Milewko do zakonników – dominikanów gdańskich (200 ha) i zostało po tym roku sekularyzowane. Właścicielami byli: Tuchołka (1772 rok), później von Jagow, Francuz Wilhelm Fournier (w połowie XIX wieku) i Roderyk Fournier (1885).
Do 1919 roku wieś ta była własnością gminy wiejskiej – Leśna Jania, zaś dzierżawcami Werkentynowie. W czerwcu 1919 roku, na mocy traktatu wersalskiego, majątek przejęło Państwo Polskie.
W 1924 roku majątek uległ parcelacji. Resztówkę – 45 ha wraz z pałacem z XVIII wieku – posiadał prof. dr Zdzisław Ludkiewicz i syn Jerzy (1924 – 1958). Następnym właścicielem był Stanisław Wyłupek, a obecnie jego córka – Lucyna Hajka.
W 1815 roku ówczesny właściciel – Tuchołka wybudował tu piętrowy dwór, w którym wejście poprzedzał ganek. Przed dworem usytuowany był ogród warzywny oraz staw. Kolejny właściciel tych dóbr – Fournier w końcu XIX wieku – w oparciu o projekt Georga Larassa, założył w otoczeniu dworku parka krajobrazowy o powierzchni 6 ha, który stanowił dobrane tło dla istniejącej tu zabudowy (dworu, wozowni, stajni oraz kuźni). Lata wojenne i powojenne to najsmutniejszy okres dla zespołu dworsko- pałacowego. Brak właściwej opieki powodował, że ten cenny obiekt przyrodniczo – architektoniczny uległ dewastacji. Nowy, sprzyjający okres dla tego zespołu dworskiego rozpoczął się w połowie XX wieku, kiedy to nowy właściciel postanowił sukcesywnie przywracać temu obiektowi jego dawny, historyczny wygląd. Na starych fundamentach wzniósł nowy dwór (ze starego pozostała tylko weranda), zachowując jego dawny styl. W parku starodrzew wzbogacają dwie lipy pomnikowe.
W roku 1848 w Milewku (jako w części parafii nowskiej) mieszkało 41 osób. W 1868 roku było tu 47 mieszkańców (18 katolików i 29 ewangelików), 5 domów i szkoła. W 1885 roku obszaru należącego do majątku było 383 ha, ponadto 15 budynków, 8 domów mieszkalnych, 154 mieszkańców (104 katolików i 50 ewangelików). W 1904 mieszkały tu 142 osoby , a w 1928 roku 159 osób. Znajdował się tutaj cmentarz ewangelicki. W roku 1937 mieszkało tutaj 5 ewangelików.
Ciekawa była kociewska obrzędowość ludowa w Milewku. W Wieczór wigilijny Nowego Roku (a więc w Sylwestra) owijano pnie drzew słomą i uderzano w pień trzykrotnie, by „nie zaśniódziało”, by dawało dostatek „brzadu” (owoców). Gospodarskim obchodom po sadzie i zagrodzie towarzyszyły zazwyczaj odgłosy gawiedzi wiejskiej, „śmigającej” po płotach kijami i batogami, budzącej do życia uśpioną przyrodę i zapewniającej nadejście Nowego Roku. Podobnie też w Wigilię Bożego Narodzenia gospodarze udawali się do pasieki, obchodząc ule i kószki, i podczas uderzania po ulu wołali: „Stary rok już odchodzi”.
Milewko należało przez wieki do parafii Nowe. W wyniku dekretu ks. biskupa pelplińskiego Jana Bernarda Szlagi, z lutego 2004 roku, część terenów tej miejscowości została dołączona do parafii w Kamionce. Granica parafii (między Kamionką a Nowem) biegnie drogą asfaltową od strony Twardej Góry. Następnie tereny parafii rozdzielają się: do parafii Nowe należy górna część Milewka (przy drodze asfaltowej, pałac i domy sąsiednie), a do parafii Kamionka doszły tereny niżej usytuowane (domy leżące przy polnej drodze, prowadzącej do starej szkoły).
Liczba rodzin w miejscowości (w tej części należącej do parafii w Kamionce) – dane uaktualnione podczas corocznej kolędy: 2004 rok (20), 2005 (20), 2006 (20), 2007 (20), 2008 (22), 2009 (20)
Liczba osób w miejscowości: 2004 (73), 2005 (73), 2006 (70), 2007 (68), 2008 (77), 2009 (60)
